En daar zijn we weer, laatste dag van september. De afgelopen tijd ben ik heel druk geweest met allerlei dingen rondom school, een nieuwe stageplek, en op mezelf wonen! Maar in oktober ben ik van plan te gaan vasten, dus wilde ik graag een blog schrijven rondom dit onderwerp. Ik heb nog nooit eerder gevast, maar er al wel vaker overna gedacht. Vandaag wil ik er vanuit Bijbels principe naar kijken en bespreken hoe je dat nou kunt doen: radicaal vasten! (Dit wordt een lange blog, bereid je voor :)).

Toen ik op internet opzocht hoe ik zou moeten vasten, kreeg ik in eerste instanties allemaal websites die vasten gebruikten als gezondheidsvoordeel, je kon er door afvallen en het was goed voor je. Het valt mij de laatste tijd sowieso op hoe de wereld allerlei ‘christelijke’ dingen pakt, en deze zo ombuigt dat Jezus eruit gaat, maar het geestelijke principe erachter blijft. Denk maar eens aan mediteren, zelfhulpboeken en dus vasten.

Vandaag zoomen we dus in op radicaal vasten. In de Bijbel worden twee manieren van vasten uitgelegd. Voor de duidelijkheid gebruik ik de begrippen: volledig vasten en het Daniël vasten. Volledig vasten doe je als je niks meer eet, en alleen water drinkt. En Daniël vasten houdt in dat je net als Daniël in de Bijbel (Daniël 1:12) alleen water en groenten tot je neemt (zie ook deze website met uitgebreidere informatie: klik!).

Voordat we deze blog ingaan, wil ik even de disclaimer geven dat het ALTIJD verstandig is om met je huisarts te bespreken als je wilt gaan vasten omdat ieder lichaam daar anders op reageert.

Wanneer ga je vasten?

Bijbels gezien zijn er meerdere redenen om te vasten. Wanneer vasten wordt genoemd in de Bijbel, is dat altijd in combinatie met gebed: bidden en vasten dus. Alleen vasten heeft geen zin, en om je gebed kracht bij te zetten is vasten een krachtig hulpmiddel. Wanneer mensen aan God wilden laten zien dat ze spijt hadden van hun verkeerde daden, of wanneer ze Zijn hulp nodig hadden, riepen ze vaak een vasten in stand. Zo moest iedereen wel focussen op God en kon iedereen aan God laten zien dat ze afhankelijker waren van Hem dan van voedsel (bijv. Esther 4:16).

Andere redenen om te vasten zijn bijvoorbeeld: bij het aanstellen van de nieuwe oudsten in de gemeente (Hand. 14:23), bij het uitdrijven van boze geesten (Mat. 17:21), maar ook rondom het werk, je bediening, waar God je toe roept (2 Kor. 11:27).

Je kunt dus vasten op de momenten dat het ‘hoort’. Maar ook daarbuiten is het geen slecht plan om eens in de zoveel tijd te vasten. Het is daarom ook júíst zo belangrijk om in relatie te staan met God, uiteindelijk moet je namelijk vasten door Zijn kracht en niet door je eigen uithoudingsvermogen. Het is door Zijn genade dat je in staat wordt gesteld om dichter bij Jezus te komen. Wanneer je dus twijfelt of je bijvoorbeeld met de 40 dagen tijd voor Pasen moet vasten, bespreek het dan met God. Vraag om een antwoord en Zijn kracht om het ook te volbrengen als Hij je ertoe roept.

Waarom zou je radicaal vasten?

Paulus schrijft in zijn brieven vaak over ‘zijn vlees’. In Romeinen 7:18 (HSV) staat: ‘Want ik weet dat in mij, dat is in mijn vlees, niets goeds woont. Immers, het willen is er bij mij wel, maar het goede teweegbrengen, dat vind ik niet’. Zijn vlees, zijn lichaam, zijn verlangens brengen hem nooit iets goeds, ze leiden hem altijd naar zonden. En dan is de vraag: gebeurd bij ons niet precies hetzelfde?

Hoevaak denk ik, laat ik het bij mezelf houden, ‘die persoon is echt verschrikkelijk’ of ik roep als iemand iets stoms doet: ‘sukkel!’… En dan lees je in de Bijbel wat Jezus zegt (Mat. 5:22 BB): ‘Maar Ik zeg jullie: als je kwaad blijft op iemand, ben je schuldig. Je zal door de rechtbank gestraft worden. En als je iemand voor sukkel uitscheldt, ben je schuldig. Je zal voor de Hoge Raad komen. En als je iemand voor dwaas uitscheldt, zul je in de hel terechtkomen’….

Dat zijn nogal woorden! Jezus sprak deze niet uit om ons te veroordelen. Hij sprak ze uit zodat wij bewust zouden worden hoe erg wij Hem nodig hebben. Maar het laat ook iets zien van ons vlees, ons lichaam. Vanuit onszelf zijn we zo makkelijk geneigd om negatief te zijn en anderen de grond in te praten.

En dát is waar radicaal vasten naar voren komt. Wanneer je vast, en niks of weinig eet, dan honger jij je vlees uit. Zowel letterlijk: je lichaam, als geestelijk: de dingen die je verkeerd doet. Jezus zegt ons dat wij moeten sterven aan onszelf (Lucas 9:23-24). Je moet jezelf verloochenen, dit betekent ‘nee’ zeggen tegen jezelf. Wanneer je vast, is dat letterlijk wat je doet. Je zegt ‘nee’ tegen de verlangens van je lichaam.

Hoe moet je radicaal vasten?

En dan komen we automatisch bij de volgende vraag: hoe moet je dan vasten? In de Bijbel komen we maar één soort vasten tegen. Vasten van (soorten) voedsel. Tegenwoordig wordt vaak gezegd dat je ook kunt vasten door geen snoep meer te eten, geen alcohol te drinken, je telefoon niet, of minder te gebruiken… Er worden talloze manieren aangedragen. Maar een heel aantal van deze manieren zijn niks anders dan het aannemen van een gezondere levensstijl. En zoals we hadden vastgesteld, dat is niet de reden waarom christenen zouden moeten vasten.

Vasten zou als effect moeten hebben dat je ‘sterft aan je menselijke natuur, je vlees’. Dit betekent dat het niet ‘leuk’ of ‘goed voor je’ zou moeten zijn in de natuurlijke zin van het woord. Op geestelijk vlak is vasten heel gezond, maar op lichamelijk vlak is het een felle uitputtingsslag op je lichaam. Je sterft aan jezelf, en je focust op Christus.

Wat gebeurd er wanneer mensen besluiten om te vasten van technologie? Op dag 1, 2 en 3 zal het pittig zijn. Je grijpt misschien nog eens mis als je uit gewoonte de afstandsbediening in je hand neemt, of je moet vol schaamte toch die social media app weer afsluiten omdat je hem per ongeluk geopend had. Maar dan komen dag 4, 5 en 6… Het wordt steeds makkelijker, het wordt een nieuwe gewoonte.

Vasten doe je niet om een nieuwe gezonde gewoonte op te pakken. (De enige gezonde gewoonte die je daarvan zou moeten oppakken, is extra tijd doorbrengen met God ;)). Jezus die 40 dagen zonder eten in de woestijn leefde, deed dat niet omdat Hij dat nou zo leuk vond, of omdat Hij dat een goede gewoonte zou vinden. Hij deed het om nóg dichter bij Zijn Vader te leven en zelfs aan de duivel te laten zien dat Hij trouw zou blijven aan God!

Wanneer je besluit om te gaan vasten door geen snoepjes, of alcohol meer tot je te nemen, volgt er ongeveer hetzelfde patroon als hierboven. Misschien kom je tot de conclusie dat het lichamelijk zwaarder is, omdat je lichaam verlangt naar de alcohol of de suiker. Maar dan is de vraag: is ‘afkicken’ van suiker/alcohol vasten? En nee, dat is geen vasten. Waarom niet? Als je lichaam verslaafd (=niet zonder kan) is aan een substantie, dan is vasten niet de oplossing. God zegt ons dat we ons door niets mogen laten beheersen, we mogen nergens slaaf van worden (1 Kor. 6:12). Wanneer we dat dan toch zijn, misschien door alcohol, suiker of andere producten, dan is dat iets waar we mee moeten breken. En het zou geen vastenperiode nodig moeten hebben om dat te doen!

Ja… Deze blog heet niet voor niks ‘radicaal vasten’. Vasten is er niet om nieuwe gewoontes te beginnen, vasten is er om je gebed te ondersteunen en geestelijke impact te maken!

Maar wat nou als…?

Wanneer je wilt gaan vasten is het belangrijk om, zoals eerder gezegd, dit in overleg te doen met God. Laat Hem aan jou laten zien hoe je dat het beste kunt doen en wanneer. Daarnaast is het ook belangrijk om in gesprek met je huisarts te blijven wanneer je een medische achtergrond hebt of bijvoorbeeld zwanger bent.

Wanneer je een geschiedenis met een eetstoornis hebt, is het ook verstandig om dit met God te bespreken. Er zijn talloze mogelijkheden om als nog mee te doen met vasten, door bijvoorbeeld van 6 uur ’s ochtends tot 12 uur ’s middags te vasten en daarna alleen sober te eten. Het belangrijkste daarin is je motief. Waarom vast je? Wanneer je het idee hebt dat je dit doet om je gewicht, is het verstandig om dit bij God te brengen en met Hem te bespreken of je dit moet doen of dat het verstandiger is om daar nu niet mee te beginnen (of door te gaan).

Vasten is niet een straf, of een extra uitdaging. Het is een geestelijk principe waardoor God dichterbij kan komen omdat je niet bezig bent met allerlei andere zaken.

Voel je vrij om in de reacties hieronder een berichtje achter te laten met je vragen, gedachten, uitdagingen en gebedspunten!

Ik hoor graag van jullie,

Naomi